Strona główna/Aktualności/Miasto/Kuchenne rewolucje w szkolnej stołówce

Kuchenne rewolucje w szkolnej stołówce

03.02.2025 Miasto

Według Federacji Polskich Banków Żywności w 2024 roku Polacy wyrzucili 4,8 mln ton jedzenia. To ilość, która mogłaby zapełnić około 12 miliardów talerzy, zakładając, że przeciętny posiłek waży 400 gramów. Problem ten dotyka też szkolnych stołówek, ale w Zespole Szkolno-Przedszkolnym nr 14 w Rybniku, dzięki intendentce Bogusławie Metelańskiej i kucharkom, udało się zminimalizować marnowanie żywności. Przy okazji jadłospis wzbogacono o zdrowsze dania. Liczba stołujących się dzieci wzrosła niemal dwukrotnie!

Bogusława Metelańska od sześciu lat pełni funkcję intendentki w ZSP nr 14 w dzielnicy Popielów. Jednym z głównych problemów, który zauważyła, było marnowanie dużych ilości jedzenia.

– Przed pandemią wzięliśmy udział w programie StratKIT, który pozwolił nam dokładnie wyliczyć, ile żywności trafia do kosza. Okazało się, że tygodniowo w koszu lądowało około 169 kg resztek. Największą ilość stanowiły zupy – wspomina Bogusława, zaznaczając, że mimo przestrzegania norm żywieniowych dzieci nie były w stanie zjeść całych, dwudaniowych obiadów.

Rozwiązanie okazało się zaskakująco proste: zupy pojawiają się w menu 2-3 razy w tygodniu, a jednodaniowe obiady urozmaicane są różnymi dodatkami – czasem jest to domowe ciasto. Dzieci dostają mniejsze porcje, ale zawsze mogą poprosić o dokładkę.

– Zaczęłyśmy podawać jedzenie na mniejszych talerzykach. Na szczęście dzieci są zadowolone i chętniej zjadają posiłki, a rodzice pytają kucharki o przepisy. To najlepsza nagroda – mówi Bogusława.

Wprowadzone zmiany przyniosły także korzyści finansowe. Dzięki oszczędnościom udało się nie tylko utrzymać przystępne ceny (5,50 zł za obiad, 8 zł za całodzienny posiłek w przedszkolu), ale także podnieść jakość używanych produktów.

Bogusława Metelańska została jednym z „ekobohaterów” tegorocznego miejskiego kalendarza. Zdj. Marcin Giba

Kuchnia pełna pomysłów

Zmiany w stołówce nie ograniczyły się tylko do zmniejszenia porcji. Zespół kuchenny znalazł sprytne sposoby na przemycanie większej ilości warzyw do posiłków. Zblendowana marchewka ląduje w sosie, starty korzeń pietruszki trafia do ciasta, a seler wzbogaca rybne klopsiki. Dzieci zachęcane są do próbowania nowych smaków poprzez kreatywne pomysły.

– Zorganizowałyśmy zabawę „ciasto zagadka”. Kucharki upiekły babkę, która skrywała w sobie niespodziankę – pietruszkę. Dzieci po skosztowaniu ciasta zapisywały swoje pomysły i wrzucały je do specjalnego pudełka. Dla zwycięzców, którzy odgadli sekretny składnik, przez tydzień serwowałam obiady prosto do stolika – opowiada.

Nie wszystkie kulinarne eksperymenty kończyły się sukcesem – buraczane kotlety nie przypadły dzieciom do gustu. Za to risotto czy gulasz z indyka i soczewicy okazały się strzałem w dziesiątkę. Ważną zmianą było także nowe podejście do serwowania potraw. Pokrojone owoce są układane w atrakcyjny sposób na tacach, co sprawia, że dzieci chętniej po nie sięgają.

Liczby mówią same za siebie

Efekty zmian są imponujące. Uczniowie jedzą chętniej, a ilość wyrzucanych resztek została zredukowana do 93 kg tygodniowo. Liczba osób korzystających ze stołówki wzrosła ze 135 do 235, mimo ogólnego spadku liczby uczniów w szkole.

Te sprawdzone rozwiązania można z powodzeniem wykorzystać także w domu.

– Do dań, które dzieci uwielbiają, jak spaghetti czy klopsy, można dodawać zmielone warzywa zamiast części mięsa. Różnica jest prawie niewidoczna. Gdy dziecko polubi nowy smak, chętniej sięgnie po kolejne warzywa. Pamiętajmy też o odpowiednich porcjach – zbyt duże mogą zniechęcić do jedzenia – radzi intendentka.

Ciasto niespodzianka, czyli słodki przysmak z korzeniem pietruszki. Zdj. archiwum prywatne

Przepis na szkolne „ciasto zagadkę”

Chcesz żeby dziecko zjadło? Nie mów mu, co jest w środku, niech najpierw spróbuje.

Składniki:

  • 300g mąki pszennej
  • 3 jajka
  • 250g cukru
  • 300g korzenia pietruszki
  • 200ml oleju
  • 1 łyżeczka sody
  • 2 średnie cytryny (sok)
  • 1 łyżka startego imbiru

Ubij jajka z cukrem, następnie dodaj do nich startą pietruszkę, sok z cytryny, imbir i dokładnie
wymieszaj. Wsyp mąkę wymieszaną z sodą i połącz zresztą składników. Przelej ciasto do formy i piecz około 50 minut w 170 stopniach. Gotowe!

Kuchenne rewolucje w szkolnej stołówce

9 zdjęć

W szkolnej stołówce nie marnuje się jedzenia! Zobacz, jakie smaczne i zdrowe dania przygotowują kucharki Zespołu Szkolno-Przedszkolnego nr 14 w Rybniku.

dziennikarz
Dominika R
do góry